Yoshua Bengio: Trí tuệ nhân tạo không “cướp” việc làm của con người

Các công việc đơn giản sẽ được tự động hóa trước, trong khi những công việc yêu cầu chuyên môn cao sẽ tiếp tục do con người đảm nhận. Về làn sóng sa thải trong ngành công nghệ gần đây, Giáo sư Bengio cho rằng đó không hoàn toàn do AI và tự động hóa, mà còn bị ảnh hưởng bởi các yếu tố kinh tế. Ông lưu ý rằng AI đã đạt được tiến bộ vượt bậc trong nhiều lĩnh vực, nhưng chưa thể thay thế con người ở những công việc đòi hỏi tư duy chiến lược và nghiên cứu, đặc biệt trong các lĩnh vực vật lý và tương tác xã hội. AI có thể hỗ trợ thiết kế công nghệ, nhưng việc hiểu và xử lý bối cảnh xã hội vẫn cần đến con người. Các nghiên cứu gần đây cũng cho thấy AI không “cướp” việc làm của con người như lo ngại.

Diễn đàn Kinh tế Thế giới 2023 dự đoán đến năm 2025, AI sẽ tạo ra 12 triệu việc làm mới trên toàn cầu. Nghiên cứu của McKinsey cũng chỉ ra rằng AI có thể đóng góp từ 20 đến 50 triệu việc làm mới vào năm 2030. Chủ tịch FPT Trương Gia Bình cho rằng AI nên được xem là “đồng minh” chứ không phải mối đe dọa. Ông nhấn mạnh tầm quan trọng của việc học hỏi và thích nghi để duy trì tính cạnh tranh trên thị trường lao động, bao gồm hiểu biết về AI, học máy, khoa học dữ liệu, cùng kỹ năng giải quyết vấn đề và phân tích để làm việc hiệu quả với các hệ thống AI. Ông ví von: “Món ăn của tôi có thể khác biệt so với món ăn của bạn…

Để tạo sự khác biệt đó, bạn cần làm chủ AI, hiểu cách thức hoạt động của nó và biết cách thích nghi với những thay đổi mới.” Giáo sư Bengio khuyến nghị mọi người nên trang bị kiến thức về AI càng sớm càng tốt và chú trọng đến một nền giáo dục toàn diện. Ông tin rằng trẻ em cần có nền tảng vững chắc về xã hội, khoa học, chính trị, triết học… để không bị ảnh hưởng bởi thông tin sai lệch và linh hoạt thích nghi với sự thay đổi nghề nghiệp. Ông cảnh báo rằng tự động hóa có thể khiến một số lĩnh vực bị thay thế, và những người chỉ chuyên môn hóa hẹp sẽ gặp khó khăn nếu lĩnh vực đó bị tự động hóa. Ngược lại, những người có hiểu biết rộng sẽ dễ dàng chuyển hướng nghề nghiệp hơn.

Ông Trương Gia Bình hình dung về việc tạo ra các giáo viên AI, nơi AI và học sinh tương tác lẫn nhau, giúp xây dựng một Việt Nam mạnh mẽ. Ông cho rằng đây là phương pháp làm việc mới, dựa trên sự hợp tác giữa con người và AI. Trong cuộc đối thoại, Giáo sư Bengio cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát triển AI có trách nhiệm, bảo vệ quyền lợi con người và đảm bảo sự phát triển bền vững của xã hội. Ông đề cập đến hiệu quả sử dụng dữ liệu và các vấn đề đạo đức liên quan đến AI, khuyến khích các nhà phát triển và doanh nghiệp cân nhắc kỹ lưỡng khi triển khai công nghệ này.